Nederland hoeft in de de periode tot 2020 niet alle resterende kolencentrales te sluiten om klimaatdoelen te halen, maar sluiting van één nieuwe kolencentrales is verhoudingsgewijs de minst dure optie.
De sluiting van een of twee van de drie gloednieuwe kolencentrales in Nederland is onontkoombaar voor de overheid om te voldoen aan het vonnis in de klimaatzaak van Urgenda. Alleen op die manier kunnen de maatschappelijke kosten relatief laag blijven.
Dat blijkt vrijdag uit een onderzoek van het gerenommeerde onderzoeksbureau CE Delft. De studie werd uitgevoerd op verzoek van Eneco en European Climate Foundation (ECF).
In de door klimaatvoorvechter Urgenda aangespannen zaak is vastgesteld dat Nederland de CO2-uitstoot in 2020 met 25 procent moet hebben teruggedrongen ten opzichte van 1990. Het kabinet heeft aangegeven het vonnis effectief en tegen zo laag mogelijke kosten te willen uitvoeren.
Aanvullende maatregelen
Het onderzoek toont aan dat het kabinetsplan voor sluiting van twee oudere kolencentrales en enkele aanvullende maatregelen, zoals het afvangen van CO2, niet genoeg is. Het zou slechts zorgen voor de helft van de benodigde broeikasgasredactie van 15 miljoen ton.
De aanvullende maatregelen die nodig zouden zijn bij het huidige kabinetsplan om de doelen alsnog te halen zouden jaarlijks 400 miljoen tot 600 miljoen euro kosten. Dat komt neer op 50 tot 80 euro per huishouden per jaar. Dat is duurder dan de optie om één of twee kolencentrales te sluiten, wat burgers volgens het onderzoeksbureau 30 euro per jaar zou kosten.
De CO2-uitstoot moet nog met zo'n 15 megaton dalen om aan de doelstellingen voor 2020 te voldoen, maar met huidige plannen - zonder de sluitingen van nieuwe kolencentrales - zal de daling hooguit 8 megaton bedragen, verwachte CE Delft.
Sluiting kolencentrales
De sluiting van één of twee nieuwe kolencentrales is een minder radicale oplossing, dan het dichtgooien van alle vijf centrales die na 2017 nog resteren.
Als Nederland de vijf kolencentrales die na 2017 nog in gebruik zijn in de periode tot 2020 uit bedrijf neemt, kost dat in totaal 7 miljard euro, zo meldde de NOS in juli op basis van een rapport dat is opgesteld voor minister Kamp van Economische Zaken dat de NOS heeft ingezien.
Het bedrag van 7 miljard euro komt aardig overeen met een schatting die Het Financieele Dagblad begin dit jaar maakte: minstens 6 miljard euro aan kosten voor het sluiten van alle Nederlandse kolencentrales. Het gaat hierbij overigens alleen om de compensatie van energiebedrijven die kolencentrales hebben gebouwd en economische schade zullen verhalen op de overheid.
Vermogen elektriciteitscentrales Nederland
Onderstaande grafiek van Tennet geeft een indruk van hoe het gesteld is met de opgestelde capaciteit van Nederlandse conventionele energiecentrales. Hierbij is al wel rekening gehouden met het uit bedrijf halen van kolencentrales in 2016 en 2017, maar niet met algehele sluiting van kolencentrales.
(klik voor uitvergroting)
Te zien is dat kolencentrales (zwarte balk onder) in theorie grotendeels vervangen zouden kunnen worden door Nederlandse aardgascentrales die buiten gebruik zijn gesteld (lichtroze balk). De afgelopen jaren zijn kolen door grootschalige goedkope import uit de Verenigde Staten zo goedkoop geworden dat aardgascentrales deels niet meer rendabel bleken en in de mottenballen zijn gezet.
Het vervangen van kolenstroom door stroom uit aardgascentrales heeft in principe een positief effect op de CO2-uitstoot, omdat aardgas minder CO2-intensief is dan kolen. Wel is stroom uit aardgas duurder en is het de vraag waar je aardgas vandaan haalt bij het weer inschakelen van gascentrales.
De Nederlandse productie van aardgas staat onder druk door de beperking van de productie van het Groningen-veld; extra import van buitenlands aardgas wordt al snel onvermijdelijk bij het opschalen van stroomproductie uit gas.
Besluit in het najaar
Het ministerie van Economische Zaken laat weten dat onderzoek wordt gedaan naar verschillende mogelijkheden om de inzet van kolencentrales af te bouwen. Daarbij wordt onder meer gekeken wat de effecten zijn van sluiting voor het milieu, maar ook voor de kosten en de zekerheid dat energie kan worden geleverd.
De uitkomsten van de onderzoeken en wat het kabinet wil, zullen in het najaar bekend worden gemaakt. Het kabinet kijkt daarbij ook naar het onderzoek van CE Delft. Het zal het rapport betrekken bij de besluitvorming.
Bron: ANP/Z24
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl
